تئوری فرهنگی و تبیین نگرش زیست محیطی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تهران)

مسائل زیست­­­محیـطی به یکی از مهم­ترین دغدغه­های ملی و بین­المللی تبدیل شده است. به­طوری که بهره­برداری غیراصولی از منابع­طبیعی و زمین در ایران، امنیت محیط­زیست را به چالش کشیده و در حال حاضر بهبود وضعیت آن نیازمند یک رویکرد اساسی است. رویکرد مورد نظر در این مقاله یک رویکرد جامعه شناختی است؛ بدین معنا که برای به­سازی وضعیت زیست محیطی باید به جایگاه محیط­زیست و حفظ آن در زندگی مردم جامعه نگاه کرد و از طریق تغییر در نگرش و کنش های زیست محیطی مردم، به سمت پایداری زیست­محیطی حرکت کرد. لذا این مقاله در صدد تبیین نگرش زیست­محیطی دانشجویان از طریق سوگیری های فرهنگی آنان بوده است. برای دستیابی به اهداف مذکور از استراتژی استقرایی و تکنیک پیمایش استفاده شده است. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 400 نفر از دانشجویان به تفکیک سه متغیر جنسیت، دورهً­تحصیلی و گروه تحصیلی به عنوان جمعیت نمونه انتخاب شدند. یافته­ها نشان می­دهد که نگرش زیست­محیطی دانشجویان در حد مطلوب و رضایت بخشی است و دانشجویانی که گروه تحصیلی آن­ها با موضوعات زیست­محیطی بیشتر مرتبط بوده (علوم کشاورزی و علوم پایه) نگرش مناسب­تری نسبت به محیط­زیست داشته­اند. همچنین افزایش سطح تحصیلات دانشجویان، نگرش زیست محیطی آنها را مطلوب­تر می‏سازد. افزون بر آن، آزمون فرضیه­ها تاًیید کنندۀ تاثیر سوگیری­های فرهنگی بر نگرش زیست­محیطی بوده و مدل رگرسیونی نیز مشخص کرد که 28 درصد از تغییرات نگرش زیست­محیطی بوسیلۀ چهار سوگیری فرهنگی؛ تقدیرگرایی، فردگرایی، سلسله مراتبی و مساوات طلبی تبیین می­شود و در این میان، بیشترین تأثیر را سوگیری مساوات­طلبی داشته است.